
Sinds 11 mei 2020 mogen de kinderen van de basisschool weer, gedeeltelijk, naar school en de kinderopvang.
Sinds 11 mei werk ik als onderwijsassistent op de basisschool en als pedagogisch medewerker op de BSO.
De eerste vier weken basisschool met corona zijn achter de rug. Nadat er voorzichtig met halve klassen is gestart gaan vanaf volgende week alle kinderen weer tegelijk naar school.
Op het IKC waar ik de afgelopen vier weken werkte heb ik niemand gehoord over een ernstige zieke dierbare of een dierbare die is overleden aan corona. De gevolgen van corona lijken daardoor een beetje ver-van-je-bed.
Voor andere scholen, bijvoorbeeld in Brabant en Limburg, zal dat waarschijnlijk heel anders zijn. Daar komen zoveel verhalen vandaan over ernstige zieke mensen en mensen die zijn overleden. Daarnaast mocht er alleen op 1,5 meter afstand en maar met een paar mensen afscheid genomen worden. Ook meeleven met de nabestaanden moet op minimaal 1,5 meter afstand.
Wat voor impact zal dit op de kinderen hebben gehad?
En nu deze kinderen weer naar school gaan, is daar dan ruimte voor op school? Wordt er met de kinderen gepraat over de gebeurtenissen en de gevoelens die zij daarbij ervaren hebben?
Of gaat iedereen weer over tot de orde van de schooldag? En is dit misschien juist wel goed voor kinderen omdat de regelmaat, structuur en afleiding juist houvast geven?
In een crisissituatie, bij een overlijden dicht bij het kind of van iemand op school, wordt er ruimte gemaakt voor praten over de dood. Elke school doet dit op een eigen manier. Hoe zouden leerkrachten op een minder beladen moment met de kinderen over de dood kunnen praten? Er kunnen namelijk boeiende gesprekken ontstaan wanneer kinderen vragen stellen over de dood en afscheid nemen.
En hoe kijk jij als leerkracht en jullie als team tegen de dood aan? Is het te spannend of eng voor je, wat heb jij al meegemaakt, hoe heeft dit jou gevormd en op welke manier kan dit invloed hebben op een gesprek met de kinderen?
En hoe zit het eigenlijk met de BSO? Is daar ruimte om over dit onderwerp te praten met de kinderen? En wat doe je als kinderen van de BSO met een overlijden te maken hebben?
Ervaring leert dat kinderen baat hebben bij tijdige voorlichting en kennis over de begrippen rondom de dood. Ze leren dat de dood ‘gewoon’ bij het leven hoort en het helpt hen wanneer zij te maken krijgen met een overlijden. Ook is het belangrijk voor kinderen om inzicht te krijgen in emoties en dat zij handvatten krijgen om vorm te geven aan gevoelens en verhalen.
Er zijn verschillende partijen die praktische handvatten aanbieden. Zo heeft het Nederlands Uitvaart Museum een lesprogramma ontwikkeld voor groep 7 en 8. Kijk op de website voor meer informatie.
deMoppies.com heeft, in samenwerking met Bureau MORBidee, een aantal boekjes uitgegeven. Het boekje ’Uitvaart’ omschrijft onder meer de begrippen ‘nabestaande’ en ‘uitvaartverzorger’, vertelt over begraven en cremeren en geeft een korte uitleg over ‘ritueel, ‘rouw’ en ‘herinnering’.
Ook staan er verschillende praktische handvatten in het gratis Moppie-E-book waarmee kinderen vorm kunnen geven aan gevoelens en verhalen. Kleurplaten met een opdracht ondersteund door uitleg en tips.
Kijk eens na welke mogelijkheden er op jouw basisschool zijn om met kinderen te praten over de dood. Mocht je meer mogelijkheden zoeken dan denk ik graag met je mee.
Heb je nu al behoefte aan meer mogelijkheden? Neem contact op via info@demoppies.com of het contactformulier op de website
Laten we samen kinderen kleur geven!
Miranda Smit-van Keulen
deMoppies.com