fbpx

Categorie: Kinderen en Hospice

De Moppie-Kussens met Karakter geven kleur en steun aan ouders en kinderen in het hospice.

Ervaring kindvriendelijk hospice Hospice Holos

Sinds twee jaar staan in de hal van Hospice Holos twee Moppie-Stoeltjes met een kussen van olifant Molle en vlinder Missie.
Ook zijn er Moppie-kleurplaten aanwezig en de groene en blauwe boekjes. (Groene boekje is ‘Jonge kinderen en de dood. Tips voor ouders en verzorgers’ Blauwe boekje is ‘Ernstig ziek. Een woordenboekje voor kinderen’ )

Coördinator Ine is erg blij met de mogelijkheden. De stoeltjes worden op de kamer gezet wanneer jonge kleinkinderen op bezoek komen bij opa of oma. “Laatst hadden we een oma met jonge kleinkinderen te gast. Voor de nog jonge kinderen hebben we een veilig plekje op de kamer bij oma gecreëerd. Daar konden de kinderen rustig spelen of één van de kleurplaten kleuren.
Aan de moeder hebben we het groene en blauwe boekje meegegeven. Thuis kon zij met deze boekjes rustig met de kinderen praten over de ziekte en aanstaand overlijden van oma.”

Een eerdere ervaring was met een gezin waarvan de jonge moeder ernstig ziek was. Hun kind van 12 jaar had een iets lager niveau dan gemiddeld. Vader vertelde later dat het groene en blauwe boekje enorm goed geholpen hadden om met hun kind te kunnen praten.

Ine geeft aan dat zij en haar collega Elise merken dat ze ouders van jonge kinderen verder kunnen helpen bij het afscheid. “Het is een klein gebaar van onze kant maar een waardevolle aanvulling van de service die wij willen bieden binnen ons hospice.”

De ervaring vanuit dit hospice wil ik graag met je delen.
Samen kleur en steun geven aan (ouders van) kinderen met een ernstig zieke (groot-) ouder.

Maak jij jouw hospice ook op eenvoudige manier kindvriendelijk?

Ik denk graag met je mee!

Naar dit mailadres wordt de informatie verstuurd

Op weg naar kindvriendelijk hospice

Ieder hospice krijgt bezoek van naasten van de gasten. Ook (klein-) kinderen kunnen hun (groot-) ouders komen bezoeken.
De afgelopen jaren helpt deMoppies.com medewerkers in het hospice om bezoekende kinderen te begeleiden bij het aanstaande verlies. Met behulp van de praktische handvatten van het kleurrijke Moppie-Zitje krijgen kinderen een welkom gevoel. Ook ouders weten dat hun kinderen welkom zijn.

Er zijn meer manieren om meer aandacht te besteden aan (ouders van) betrokken kinderen.
Samen met Rob Bruntink(*) stelde ik aandachtspunten op waarmee de kindvriendelijkheid van het hospice verhoogd kan worden.

 

Kinderen komen in het hospice vanwege hun zieke (groot-)ouder of andere naaste. Medewerkers van het hospice – zorgprofessionals én vrijwilligers – kunnen bijdragen aan het gevoel dat het kind welkom is, en kunnen mogelijk ook helpen in het leren omgaan met het aanstaande verlies. Het normaliseren van de dood is hierbij eveneens een belangrijke waarde.
Onlosmakelijk verbonden aan de bezoekende kinderen zijn hun ouders. Ook wanneer deze ouders de kinderen niet meenemen kun je als hospice indirect de kinderen begeleiden door ouders te helpen bij het bespreekbaar maken van de situatie rondom de dierbare.

Om vanuit het hospice een positieve bijdrage te leveren aan het bezoek en de betrokkenheid van kinderen bij het aanstaande verlies en zodoende een kindvriendelijk hospice te worden, hebben wij enkele aandachtspunten opgesteld. Hospices kunnen aan de hand daarvan bekijken of zij nog enige uitbreidingen en/of verbeteringen in hun zorg en beleid kunnen toevoegen. Het gaat om de volgende twaalf aandachtspunten:

  1. Welkom heten

Kinderen (0-18 jaar) zijn altijd welkom in het hospice om hun ernstig zieke familielid te bezoeken; hiervan wordt expliciet melding gemaakt in de brochures die het hospice gebruikt en op de website van het hospice. Er wordt aandacht aan hen besteed in het intakegesprek. Op die manier stimuleert het hospice het afscheid nemen tussen kind en gast/bewoner. Dit betekent ook dat het hospice actief voorkomt dat (klein)kinderen weggehouden worden bij het verlies van hun ouder, grootouder of andere naaste;

  1. Protocol

Kindvriendelijke hospices hebben een protocol waarin omschreven staat hoe zij (klein)kinderen van hun gasten ontvangen en begeleiden. In het protocol is tevens aandacht voor een begeleidingsaanbod richting ouders, die voor uitdagingen kunnen komen te staan om uitleg te geven aan hun kinderen over ziekte, (aanstaand) verlies en dood.

  1. Speelhoek

Voor jonge kinderen (3-12 jaar) is in het hospice een herkenbare speelhoek ingericht of beschikbaar. Deze speelhoek bevat diverse spelmaterialen, variërend van speelgoed tot knutselmateriaal en kinderboeken. Ook is er in het hospice een tv/dvd of laptop/tablet beschikbaar met een aanbod van computerspellen en toegang tot internet. Kinderen kunnen gebruikmaken van wifi. Er is een aanbod van kinder- en jeugdfilms (via streamingdiensten of dvd);

  1. Recht op informatie

Kinderen hebben recht op informatie. Hospicemedewerkers zijn in staat op voor kinderen begrijpelijke wijze te vertellen wat er gebeurt in het hospice en geven, in overleg met de ouders, informatie over de zieke dierbare aan het kind (als de ouders dat zelf nog niet hebben gedaan). Tijdens deze, ook voor het kind, ingrijpende periode kan het zijn dat alle informatie niet meteen volledig begrepen wordt. Bovendien komt er vaak veel nieuwe informatie tegelijkertijd binnen waardoor niet alles onthouden wordt. Hospicemedewerkers zijn zich er dus bewust van dat zij bepaalde informatie soms meerdere keren moeten geven. Ook kunnen zij een voor kinderen begrijpelijke informatiebrochure meegeven die (eventueel thuis) op een later tijdstip – al dan niet met andere gezinsleden – nog eens rustig samen doorgenomen kan worden.
In relatie tot deze communicatie zijn kindvriendelijke hospices bekend met de eigenheid die communicatie met gezinnen met een niet-westerse achtergrond met zich meebrengt Hoewel álle communicatie natuurlijk afgestemd wordt op de specifieke situatie en de daarbij betrokken personen, is het bij gezinnen met een niet-westerse achtergrond mogelijk dat zij een andere kijk op lijden, ziekte en dood hebben dan in de westerse cultuur gebruikelijk is. Dit stelt extra eisen aan de communicatievaardigheden van hospicemedewerkers;

  1. Voorlichtingsproducten

Wat het besef over ziekte en dood betreft, zijn er diverse te onderscheiden leeftijdsgroepen:
– Baby’s en peuters (0-3 jaar)
– Kleuters (3-6 jaar)
– Kinderen in de onderbouw (7-9 jaar)
– Kinderen in de bovenbouw (9-12 jaar)
– Pubers (12 jaar en ouder)
In een kindvriendelijk hospice zijn voor deze verschillende leeftijdsgroepen speciale voorlichtingsproducten beschikbaar (zoals filmpjes op de iPad of (strip- of woorden-)boekjes). Door ouders/hospicemedewerkers kunnen deze worden ingezet om kinderen te vertellen over de ziekte en het aanstaande overlijden van hun dierbare. Als voorbeeld kunnen deze brochures van deMoppies.com en Bureau MORBidee dienen. Voor hospices zijn speciale pakketten samengesteld. Bovendien staan er links op de website van deMoppies.com voor meer informatie en mogelijkheden;

  1. Contactpersoon voor kinderen en ouders

In ieder hospice is minimaal één contactpersoon aangewezen die als een soort ‘aandachtsvelder/coördinator kindvriendelijkheid’ fungeert. Deze persoon is de primaire contactpersoon voor de ouders als zij vragen hebben over de omgang met hun kind, in relatie tot de ziekte en aanstaande dood van de hospicegast. Ook is deze persoon het aanspreekpunt voor de kinderen. Deze persoon is tevens verantwoordelijk voor de deskundigheid van hospicemedewerkers. De taken kunnen liggen bij de coördinator van het hospice, maar even goed bij een verpleegkundige, geestelijk verzorger, maatschappelijk werker of externe expert;

  1. Scholing voor zorgprofessionals

Zorgprofessionals in het kindvriendelijke hospice zijn geschoold in/bekend met het besef van kinderen t.a.v. dood en ongeneeslijke ziekten en beschikken over de kennis van de gangbare reactiepatronen van kinderen m.b.t. deze thema’s. Zij weten hoe zij kinderen en ouders kunnen voorlichten over dood en ongeneeslijke ziekten en weten hoe aan de psychologische en emotionele eisen van het kind en het gezin tegemoet te komen. Herhaling van deze scholing – bijvoorbeeld eens per jaar – is een pré;

  1. Scholing voor vrijwilligers

Ook vrijwilligers in het hospice weten hoe zij ouders en kinderen kunnen ondersteunen bij dood en ongeneeslijke ziekten. Zij hebben daarvoor eveneens een scholing gevolgd;

  1. Deskundigheid

Wanneer ouders vragen hebben over hoe zij hun kinderen kunnen meenemen in de ontwikkelingen van hun ernstig zieke familielid zijn alle hospicemedewerkers (zorgprofessionals én vrijwilligers) op de hoogte van het bestaan van de contactpersoon (‘aandachtsvelder/coördinator kindvriendelijkheid’), de beschikbare materialen en het protocol voor de ontvangst en begeleiding van kinderen in het hospice;

  1. Registratie

Kindvriendelijke hospices noteren de aandacht en zorg voor (klein-)kinderen in het zorgverslag/dossier dat per gast gebruikt wordt;

  1. Voorlichting over de dood

Hospices, in feite expertisecentra bij uitstek als het gaat om het sterven, geven ook op hun website voorlichting over de dood aan gezinnen met (jonge) kinderen. Zodoende kunnen zij ook gezinnen en kinderen helpen die niet bij hen over de drempel komen;

  1. Sociale kaart

Kindvriendelijke hospices zijn bekend met de sociale kaart op gebied van de begeleiding van kinderen rondom rouw en verliesverwerking in de eigen stad of nabije omgeving. Zij kunnen ouders desgewenst verwijzen naar deskundige hulpverleners als de ouders zich zorgen maken over de impact van het (aanstaande) verlies op hun kind. Op de website van Kenniscentrum kinderpalliatieve zorg staat een link met zorg in uw buurt.

(*) Rob Bruntink  schrijft als journalist over palliatieve zorg, hospicezorg en uitvaartzorg. Daarnaast is hij, samen met Mariska Overman, initiatiefnemer van Bureau MORBidee waarmee de dood bespreekbaar(der) gemaakt wordt.

 

Kinderen krijgen vroeg of laat met verlies te maken. Ervaring leert dat het onze taak als volwassenen is om kinderen te betrekken bij verlies. Met praktische handvatten wil ik binnen de palliatieve zorg zorgverleners en ouders graag helpen om kinderen en het gezin op een eenvoudige manier te betrekken en begeleiden bij (aanstaand) verlies.

Meedenken over mogelijkheden binnen jouw organisatie doe ik graag. Neem hier contact op, dan denk ik met je mee.

Ongeneeslijk zieke ouder en het kind

Hoe begeleid je als ouders je kind, wanneer jij of je partner door ziekte komt te overlijden? En waar haal je de informatie vandaan dit zo goed mogelijk te doen?

Student Fleur Sterk deed, namens Hogeschool Amsterdam, onderzoek in opdracht van het Kenniscentrum Kinderpalliatieve zorg en deMoppies.com.

Met als doel erachter te komen wat ouders die komen te overlijden (of hun partner) nodig hebben aan informatie, kennis en tools om hun kind tussen de 3 en 12 jaar te kunnen begeleiden tijdens dit proces.

Uit het onderzoek blijkt dat het voor ouders moeilijk kan zijn om over ernstige ziekte en de gevolgen daarvan te praten met hun kinderen. Hoe moet je zo’n gesprek beginnen en op welke manier moet je de dingen uitleggen? Ouders voelen zich vaak handelingsonbekwaam. Bovendien wordt veelal gedacht dat je kinderen beschermt door niet over verdrietige zaken te praten. Maar kinderen voelen feilloos aan dat er iets aan de hand is. Zolang zij geen informatie krijgen gaan ze zelf invullen wat ze denken dat er aan de hand is. Dit is vaak veel beangstigender dan betrokken te worden bij de situatie.

Fleur Sterk heeft literatuuronderzoek gedaan en veldonderzoek. Tijdens het veldonderzoek zijn er zes verschillende respondenten geïnterviewd, namelijk twee ouders die hun partner zijn verloren, op het moment dat zij jonge kinderen hadden, twee kinderen die op jonge leeftijd een ouder zijn verloren en twee professionals die gespecialiseerd zijn in kinderen en rouw.

Zowel de ouders, als de kinderen, als de professionals, hebben benadrukt dat het van belang is het kind te betrekken bij het proces van de zieke ouder. Ook blijkt uit literatuurstudie hoe belangrijk dit is. Daarnaast is het belangrijk rekening te houden met de verschillende leeftijds- en ontwikkelingsfasen van een kind.

Een ouder kent zijn of haar kind altijd het best en moet kunnen vertrouwen op zijn of haar intuïtie.

Er is een speciale webpagina gemaakt waar de uitkomsten van het onderzoek samengevat worden in een goed leesbaar en praktisch overzicht. Hiermee wordt een eerste stap gezet voor een laagdrempelige manier van hulpverlening.

GA HIER NAAR DE PAGINA VOOR OUDERS

Dankjewel Fleur voor dit waardevolle handvat voor zowel ouders als hulpverleners!

Wil je meer lezen over hoe zorgverleners (ouders van) betrokken kinderen binnen de palliatieve zorg kunnen begeleiden?

GA HIER NAAR DE PAGINA VOOR ZORGVERLENERS

Betrokken kinderen begeleiden binnen de palliatieve zorg.

Hoe kun jij als zorgverlener betrokken kinderen begeleiden waarvan een ouder ongeneeslijk ziek is?

Het afgelopen half jaar hebben een aantal studenten van Hogeschool Saxion onderzoek gedaan onder de noemer Smart Solutions.

Zowel bij mij vanuit deMoppies.com als bij Kenniscentrum kinderpalliatieve zorg werd steeds duidelijker dat er grote vraag is naar informatie voor zorgverleners binnen de palliatieve zorg over het begeleiden van betrokken kinderen.

Er is wel informatie beschikbaar maar deze is versnipperd en moeilijk vindbaar.

Studenten Nadia de Bruin, Clarissa Franciolus, Lisa Diekman, Noa de Heer, Anouk Nijhuis en Babette Zwijnenberg stelden daarom de volgende onderzoeksvraag op;

“Op welke wijze kan een webpagina ingericht worden waarop zorgverleners, werkzaam in de palliatieve zorg, Evidence Based Practice-informatie kunnen verkrijgen over het ondersteunen van ouders en kinderen (3-12 jaar) bij het verlies- en rouwproces van een ongeneeslijk zieke ouder?”

Zij hebben literatuuronderzoek gedaan en zijn gesprekken gevoerd met verpleegkundigen, verzorgenden, een kindertherapeute, hoofd palliatieve zorg Nederland en een ervaringsdeskundige. Uit de gesprekken bleek dat verschillende zorgverleners informatie missen over het begeleiden van kinderen rondom het verlies- en rouwproces van een ouder.

Zorgverleners voelen zich handelingsverlegen en weten niet waar ze moeten beginnen met zoeken naar passende interventies op dit gebied. Meestal bestaan er geen protocollen en richtlijnen vanuit de organisatie omtrent het begeleiden en ondersteunen van ouders en kinderen. Ook worden op dit moment verpleegkundigen of verzorgenden weinig opgeleid om kinderen in deze situaties te betrekken of begeleiden.

INFORMATIEPAGINA

De studenten hebben een overzicht gemaakt van wat er per leeftijdsfase speelt rondom verlies.

Daarnaast hebben zij een aantal methodes op een rijtje gezet om kinderen en ouders te kunnen adviseren en begeleiden.

De gemaakte webpagina is een eerste stap. Een webpagina als deze moet aan nogal wat eisen voldoen. De focus lag nu voornamelijk bij het onderzoek naar de benodigde informatie voor de zorgverleners binnen de palliatieve zorg. Deze informatie is gebundeld op de webpagina.

Zoals het nu lijkt neemt een volgende groep studenten het stokje over en gaat aan de slag met de aanbevelingen van deze groep om verder te bouwen aan een de informatiepagina om deze beter aan te laten sluiten bij de gestelde eisen.

Stap voor stap geven we samen kleur en steun aan betrokken kinderen en ouders binnen de palliatieve zorg.

Ik wil de Hogeschool Saxion, Kenniscentrum kinderpalliatieve zorg en deze groep Smart Solution-studenten hartelijk bedanken voor hun inzet, het meedenken en het bouwen aan deze mogelijkheid.

Ben je ook benieuwd naar de pagina met informatie voor ouders van kinderen die een ouder gaan verliezen? Kijk dan op de informatiepagina ‘Een ongeneeslijk zieke ouder’ van Fleur Sterk (Hogeschool Amsterdam)

Interview door Careboxcompany

Op de site van CareBoxCompany staan verschillende blogs over ondersteuning van mantelzorgers binnen de palliatieve zorg thuis.

Ook hier komt steeds meer aandacht voor de betrokken kinderen.

In het kader daarvan ben ik geïnterviewd omdat deMoppies.com ook praktische handvatten en informatie biedt aan (ouders van) kinderen die betrokken zijn binnen de palliatieve zorg.

Je leest het interview hier.

Wil jij meer informatie over de mogelijkheden om betrokken kinderen te begeleiden binnen de palliatieve zorg neem dan hier contact op of mail info@demoppies.com.

Ik ga graag met je in gesprek!

Miranda Smit-van Keulen

Op weg naar kindvriendelijke hospices

Op weg naar kindvriendelijke hospices

Wanneer (klein-)kinderen in hospices op bezoek komen bij een dierbare willen medewerkers hen graag op een goede manier begeleiden. Op welke manier kan dit het beste gedaan worden? Oftewel; Hoe kan een hospice een kindvriendelijk hospice worden? Miranda Smit-van Keulen (deMoppies.com) en Rob Bruntink (Bureau MORBidee) hebben een aantal aandachtspunten opgesteld die de ‘kindvriendelijkheid’ van het hospice kunnen helpen verhogen.

Door Miranda Smit-van Keulen en Rob Bruntink

Uitgangspunt is de vaststelling dat ieder hospice óók kinderen op bezoek krijgt. Zij komen voor een ouder, grootouder of andere naaste. Medewerkers van het hospice – zorgprofessionals én vrijwilligers – kunnen bijdragen aan het gevoel dat het kind welkom is, en kunnen mogelijk ook helpen in het leren omgaan met het aanstaande verlies. Het normaliseren van de dood is hierbij eveneens een belangrijke waarde.

Onlosmakelijk verbonden aan de bezoekende kinderen zijn hun ouders. Ook wanneer deze ouders de kinderen niet meenemen kun je als hospice indirect de kinderen begeleiden door ouders te helpen bij het bespreekbaar maken van de situatie rondom de dierbare.

Om vanuit het hospice een positieve bijdrage te leveren aan het bezoek en de betrokkenheid van het kind bij het aanstaande verlies, hebben wij enkele aandachtspunten opgesteld. Hospices kunnen aan de hand daarvan bekijken of zij nog enige uitbreidingen en/of verbeteringen in hun zorg en beleid kunnen toevoegen.

Het gaat om de volgende twaalf aandachtspunten:

1. Kinderen (0-18 jaar) zijn altijd welkom in het hospice om hun ernstig zieke familielid te bezoeken; hiervan wordt expliciet melding gemaakt in de brochures die het hospice gebruikt en op de website van het hospice. Er wordt aandacht aan hen besteed in het intakegesprek. Op die manier stimuleert het hospice het afscheid nemen tussen kind en gast/bewoner. Dit betekent ook dat het hospice actief voorkomt dat (klein)kinderen weggehouden worden bij het verlies van hun ouder, grootouder of andere naaste;

2. Hospices hebben een protocol waarin omschreven staat hoe zij (klein)kinderen van hun gasten ontvangen en begeleiden. In het protocol is tevens aandacht voor een begeleidingsaanbod richting ouders, die voor uitdagingen kunnen komen te staan om uitleg te geven aan hun kinderen over ziekte, (aanstaand) verlies en dood.

3.Voor jonge kinderen (3-12 jaar) is in het hospice een herkenbare speelhoek ingericht of beschikbaar. Deze speelhoek bevat diverse spelmaterialen, variërend van speelgoed tot knutselmateriaal en kinderboeken. Ook is er in het hospice een tv/dvd of laptop/tablet beschikbaar met een aanbod van computerspellen en toegang tot internet. Kinderen kunnen gebruikmaken van wifi. Er is een aanbod van kinder- en jeugdfilms (via streamingdiensten of dvd);

4. Kinderen hebben recht op informatie. Hospicemedewerkers zijn in staat op voor kinderen begrijpelijke wijze te vertellen wat er gebeurt in het hospice en geven, in overleg met de ouders, informatie over de zieke dierbare aan het kind (als de ouders dat zelf nog niet hebben gedaan). Tijdens deze, ook voor het kind, ingrijpende periode kan het zijn dat alle informatie niet meteen volledig begrepen wordt. Bovendien komt er vaak veel nieuwe informatie tegelijkertijd binnen waardoor niet alles onthouden wordt. Hospicemedewerkers zijn zich er dus bewust van dat zij bepaalde informatie soms meerdere keren moeten geven. Ook kunnen zij een voor kinderen begrijpelijke informatiebrochure meegeven die (eventueel thuis) op een later tijdstip – al dan niet met andere gezinsleden – nog eens rustig samen doorgenomen kan worden.

In relatie tot deze communicatie zijn hospices bekend met de eigenheid die communicatie met gezinnen met een niet-westerse achtergrond met zich meebrengt Hoewel álle communicatie natuurlijk afgestemd wordt op de specifieke situatie en de daarbij betrokken personen, is het bij gezinnen met een niet-westerse achtergrond mogelijk dat zij een andere kijk op lijden, ziekte en dood hebben dan in de westerse cultuur gebruikelijk is. Dit stelt extra eisen aan de communicatievaardigheden van hospicemedewerkers;

5. Wat het besef over ziekte en dood betreft, zijn er diverse te onderscheiden leeftijdsgroepen:

– Baby’s en peuters (0-3 jaar)

– Kleuters (3-6 jaar)

– Kinderen in de onderbouw (7-9 jaar)

– Kinderen in de bovenbouw (9-12 jaar)

– Pubers (12 jaar en ouder)

Voor deze verschillende leeftijdsgroepen zijn speciale voorlichtingsproducten beschikbaar (zoals filmpjes op de iPad of (strip- of woorden-)boekjes) in het hospice. Door ouders/hospicemedewerkers kunnen deze worden ingezet om kinderen te vertellen over de ziekte en het aanstaande overlijden van hun dierbare;

6. In ieder hospice is minimaal één contactpersoon aangewezen die als een soort ‘aandachtsvelder/coördinator kindvriendelijkheid’ fungeert. Deze persoon is de primaire contactpersoon voor de ouders als zij vragen hebben over de omgang met hun kind, in relatie tot de ziekte en aanstaande dood van de hospicegast. Ook is deze persoon het aanspreekpunt voor de kinderen. Deze persoon is tevens verantwoordelijk voor de deskundigheid van hospicemedewerkers. De taken kunnen liggen bij de coördinator van het hospice, maar even goed bij een verpleegkundige, geestelijk verzorger, maatschappelijk werker of externe expert;

7. Zorgprofessionals in het hospice zijn geschoold in/bekend met het besef van kinderen t.a.v. dood en ongeneeslijke ziekten en beschikken over de kennis van de gangbare reactiepatronen van kinderen m.b.t. deze thema’s. Zij weten hoe zij kinderen en ouders kunnen voorlichten over dood en ongeneeslijke ziekten en weten hoe aan de psychologische en emotionele eisen van het kind en het gezin tegemoet te komen. Herhaling van deze scholing – bijvoorbeeld eens per jaar – is een pré;

8. Ook vrijwilligers in het hospice weten hoe zij ouders en kinderen kunnen ondersteunen bij dood en ongeneeslijke ziekten. Zij hebben daarvoor eveneens een scholing gevolgd;

9. Wanneer ouders vragen hebben over hoe zij hun kinderen kunnen meenemen in de ontwikkelingen van hun ernstig zieke familielid zijn alle hospicemedewerkers (zorgprofessionals én vrijwilligers) op de hoogte van de contactpersoon (‘aandachtsvelder/coördinator kindvriendelijkheid’), de beschikbare materialen en het protocol voor de ontvangst en begeleiding van kinderen in het hospice.  

10. Hospices noteren de aandacht en zorg voor (klein)kinderen in het zorgverslag/dossier dat per gast gebruikt wordt;

11. Hospices, in feite expertisecentra bij uitstek als het gaat om het sterven, geven ook op de website voorlichting over de dood aan gezinnen met (jonge) kinderen. Zij zijn bekend met het beschikbare voorlichtingsmateriaal.

12. Hospices zijn bekend met de sociale kaart op gebied van de begeleiding van kinderen rondom rouw en verliesverwerking in de eigen stad of nabije omgeving. Zij kunnen ouders desgewenst verwijzen naar deskundige hulpverleners als de ouders zich zorgen maken over de impact van het (aanstaande) verlies op hun kind.

(*) Miranda Smit-van Keulen heeft creatieve therapie gestudeerd en is initiatiefnemer van deMoppies.com, een concept dat kinderen steun geeft bij ernstige ziekte en (aanstaand) overlijden van een dierbare. Rob Bruntink is hoofdredacteur van Pallium en mede-eigenaar van Bureau MORBidee, een advies- en communicatiebureau op gebied van het levenseinde.

Moppie-Zitje in Hospice De Regenboog Nunspeet

Donderdag 18 februari jl. mocht ik een Moppie-Zitje brengen naar Hospice De Regenboog in Nunspeet.

Ook hier komen regelmatig (klein-)kinderen op bezoek bij een gast in dit hospice. De aanwezigheid van bezoekende (klein-)kinderen aan een hospice geeft extra dimensie aan het werk van verpleegkundigen en vrijwilligers. De Regenboog geeft op verschillende manieren aandacht aan bezoekende (klein-)kinderen. Zo zijn er diverse boeken aanwezig die gelezen kunnen worden en herinneringsboekjes waarmee gewerkt kan worden.

Wanneer er gelegenheid is maakt een verpleegkundige met kinderen een moodboard. Uit tijdschriften worden teksten en plaatjes geknipt die passen bij de ernstig zieke (groot-)ouder, dit wordt op een canvasdoek geplakt.

De verpleegkundige geeft aan dat dit niet bij elk kind past. Daarnaast hebben kinderen in verschillende levensfasen andere vormen van aandacht en begeleiding nodig. De Regenboog richt zich daarom op de leeftijdsgroepen 4-10 jaar, tieners en pubers en jong-volwassenen. De aanwezige boeken sluiten aan bij deze verschillende leeftijdsgroepen.

Ook de ouders worden geïnformeerd en geholpen bij het begeleiden van hun kinderen. De boekjes ‘Jonge kinderen en de dood’ en het woordenboekje ‘Ernstig ziek’ van deMoppies.com dragen hier zeker aan bij.

Om nog meer praktische handvatten aan te bieden aan (ouders van) kinderen heeft De Regenboog het Moppie-Zitje aangeschaft. Dit zitje is onderdeel van het Moppie-Concept ‘Kind en Afscheid’ dat ontwikkeld is door deMoppies.com.

Bij binnenkomst zien bezoekers in de gang meteen de twee kleurrijke Moppie-stoeltjes met bijbehorende Moppie-Kussens van olifant Molle en vlinder Missie staan. Dit geeft een welkom gevoel.

De verhalen van Olifant Molle en vlinder Missie staan op de achterkant van de kussens en in de bijbehorende Moppie-Map. Kinderen maken hiermee kennis met de Moppies. Door de knutselplaten en kleurplaten uit de map als praktische handvatten te gebruiken om mee te tekenen en knutselen kunnen gevoelens en verhalen van (klein-)kinderen gedeeld worden.

Ik ben blij dat het Moppie-Concept een aanvulling mag zijn op het materiaal en de informatie waarover De Regenboog kan beschikken om (klein-)kinderen te begeleiden bij het (aanstaand) verlies van een dierbare.

Samen kleur en steun geven aan kinderen in deze ingrijpende periode.

Wil jij ook (ouders van) kinderen kleur en steun geven bij ernstige ziekte en (aanstaand) overlijden binnen jouw organisatie?

Ik denk graag met je mee!

Geef je gegevens door op het contactformulier of mail naar info@demoppies.com. Ik neem zo snel mogelijk contact met je op.

Miranda Smit-van Keulen

deMoppies.com

Inventarisatie kindvriendelijkheid hospices

Wanneer (klein-)kinderen in hospices op bezoek komen bij een dierbare willen medewerkers hen graag op een goede manier begeleiden. Op welke manier kan dit het beste gedaan worden? Oftewel; Hoe kan een hospice een kindvriendelijk hospice worden?

Dit voorjaar start Miranda Smit-van Keulen van deMoppies.com samen met Rob Bruntink van Bureau MORBidee een onderzoek naar de kindvriendelijkheid van hospices. Centraal staat de vraag wat hospices doen om de (klein)kinderen van hun tijdelijke gasten welkom te heten. Hebben hospices expertise in huis om kinderen te begeleiden?

Medewerkers van het hospice – zorgprofessionals én vrijwilligers – kunnen bijdragen aan het gevoel dat het kind welkom is, en kunnen mogelijk ook helpen in het leren omgaan met het aanstaande verlies. Het normaliseren van de dood is hierbij eveneens een belangrijke waarde.

Onlosmakelijk verbonden aan de bezoekende kinderen zijn hun ouders. Ook wanneer deze ouders de kinderen niet meenemen kun je als hospice indirect de kinderen begeleiden door ouders te helpen bij het bespreekbaar maken van de situatie rondom de dierbare.

Er zijn voorbeelden bekend van hospices die speciale kinderhoekjes hebben, onder andere de speciale Moppie-Zitjes.

Of hospices die zich in hun voorlichtingsmaterialen (website, folders) expliciet op kinderen richten. Maar wat doen zij nog meer? deMoppies.com en Bureau MORBidee hopen daar dit jaar achter te komen, zodat goede voorbeelden extra aandacht kunnen krijgen.

Oproep aan hospicemedewerkers:

Om goede voorbeelden te verzamelen een oproep aan hospicemedewerkers om een aantal vragen te beantwoorden aan info@demoppies.com
Deze vragen zijn:

– op welke manier worden ouders ondersteund in de begeleiding van hun kinderen?
– waaruit bestaat de ‘kinderhoek’? (spellen, puzzels, boekjes, tablet, laptop, etc)
– op welke manier worden aandachtspunten t.a.v. de kinderen in het zorgdossier opgenomen?
– op welke manier worden zorgprofessionals en vrijwilligers geschoold in de omgang met kinderen?

Ervaringsverhalen zijn welkom via info@demoppies.com.

Voor zorgverleners binnen de palliatieve zorg is er een speciaal pakket samengesteld. Het pakket voor ouders van jonge kinderen bevat de boekjes ‘Jonge kinderen en de dood. Tips voor ouders en verzorgers’ en ’Ernstig ziek. Een woordenboekje voor kinderen’. Daarnaast bevat het pakketje, twee kleurplaten en een speciale flyer met meer informatie en links naar ondersteunende websites.

Door middel van ondersteuning met dit pakket help je als zorgprofessional ouders en hun jonge kinderen om gevoelens, verhalen en vragen rondom ernstige ziekte en (aanstaand) overlijden te uiten en te delen met elkaar.

Je begeleidt hen om te leren omgaan met (aanstaand) verlies.

  • Miranda Smit-van Keulen heeft creatieve therapie gestudeerd en is initiatiefnemer van deMoppies.com, een concept dat kinderen steun geeft bij ingrijpende situaties. Rob Bruntink is hoofdredacteur van Pallium en mede-eigenaar van Bureau MORBidee, een advies- en communicatiebureau op gebied van het levenseinde.

 

Kleur en steun voor kinderen in Hospice Heuvelrug

Ook in Hospice Heuvelrug (Zeist) komen regelmatig kinderen op bezoek, meestal zijn dit kleinkinderen van gasten. Binnen dit hospice is zelfs een speciaal project opgezet voor de begeleiding van deze kinderen. Een vrijwilliger, met als achtergrond beeldend begeleiden, doet allerlei creatieve activiteiten om met de kinderen vorm te geven aan gevoelens en verhalen.

Tijdens de herinrichting binnen het hospice, enige tijd geleden, is ook speciaal aandacht besteed aan de bezoekende kinderen. Spelletjes en kleurplaten die eerder ‘ergens lagen’ hebben nu een centrale plaats in de kast in de woonkamer.

In deze kast bleef nog een leeg vak over, laten daar nou precies de Kussens met Karakter van deMoppies.com in passen.

Het concept ‘Kind en Afscheid’ is speciaal ontwikkeld voor de begeleiding van kinderen bij ernstige ziekte en (aanstaand) overlijden.

De kleurrijke Kussens met Karakter, ondersteund door kleurplaten en knutselplaten uit de Moppie-Map geven ruimte om gevoelens en verhalen te uiten. Daarnaast geven de boekjes informatie aan ouders en kinderen over de dood, ernstige ziek en uitvaart.

Speciaal voor de palliatieve zorg is een pakket samengesteld om (ouders van) jonge kinderen te begeleiden binnen de palliatieve zorg.

Dit pakket bevat de boekjes ‘Jonge kinderen en de dood. Tips voor ouders en verzorgers’ en ‘Ernstig ziek. Een woordenboekje voor kinderen’. Daarnaast bevat het pakketje, twee kleurplaten en een speciale flyer met meer informatie en links naar ondersteunende websites.

Samen hebben we gezocht naar de manier waarop de Moppies passen bij de visie en werkwijze van het hospice.

In verband met corona mocht ik het pakket deze keer niet zelf afleveren maar moest ik het in de hal achterlaten. Gelukkig zijn de Moppie-Kussens en de Moppie-Map met de boekjes op de juiste plek terecht gekomen.

Monuta Helpt heeft via het Mouta Helpt Donatiefonds dit pakket gesponsord.

WIL JIJ OOK KLEUR EN STEUN BIEDEN AAN (OUDERS VAN) KINDEREN IN JOUW HOSPICE? Kijk voor de mogelijkheden op de website van demoppies.com.

WIL JIJ OOK EEN DONATIE DOEN VOOR MEER KLEUR EN STEUN AAN KINDEREN IN EEN HOSPICE OF BINNEN DE PALLIATIEVE ZORG? Ga met elkaar in gesprek. Ik denk graag met jullie mee over de mogelijkheden. Neem contact op via info@demoppies.com

Laten we samen meer kleur en steun geven aan (ouders van) kinderen in de palliatieve zorg!

Miranda Smit-van Keulen

deMoppies.com

Kinderen en de dood

OPA
Opa is plotseling overleden tijdens de vakantie. ’s Morgens vroeg wordt Luuk (5) samen met zijn zussen wakker gemaakt en hoort hij van papa en mama wat er is gebeurd. Vervolgens verteld mama dat zij meteen naar Schiphol gaat om naar oma in het buitenland te vliegen. Het is een schooldag maar de kinderen gaan mee naar Schiphol om mama uit te zwaaien. Onderweg in de auto praten ze samen over wat er is gebeurd, wat er gaat gebeuren en  kunnen de kinderen alle vragen stellen die op dat moment in hun hoofd opkomen.

Tijdens de uitvaart zit Luuk dichtbij oma en papa en mama. Stilletjes volgt hij alles wat er gebeurd. Alleen wanneer hij zichzelf terug ziet op een foto op de beamer roept hij “Hé, dat ben ik!”
Na afloop van de uitvaart heeft Luuk een dolle bui, hij springt op me af en ik zwaai hem op de kop. “Nee, niet doen, straks ga ik ook dood”….

Van dichtbij maakte ik mee hoe waardevol het was dat de ouders vanaf het begin met de kinderen in gesprek gingen. De wereld van deze ouders stond volledig op zijn kop en toch vonden zij de moed en een ingang om te delen met de kinderen. Vertellen wat er is gebeurd en dat zij ook niet weten hoe het verder gaat. Delen van de schok die zij zelf ook ervaren en de onzekerheid waar zij zelf ook mee worstelen. Ik ben zo trots op deze mensen!

JONGE KINDEREN EN DE DOOD
‘Vier woorden zijn essentieel in het contact met kinderen over ziekte en dood: Openheid, eerlijkheid, duidelijkheid, veiligheid’
Deze ouders informeerden de kinderen ’s morgens vroeg over de situatie en gaven de kinderen ruimte om zich te uiten. Ze lieten zien aan de kinderen dat ze ook verdrietig waren en dat ze ook niet alles wisten. Al was het maar kort want mama moest al voor 9.00 uur op Schiphol zijn. De kinderen gingen mee in de auto en daar konden de ouders ingaan op de vragen die werden gesteld.

Tijdens deze heftige periode werkte ik samen met Rob Bruntink (Bureau MORBidee) aan het boekje ‘Jonge kinderen en de dood. Tips voor ouders en verzorgers’
Het boekje had voor deze ouders gemaakt kunnen zijn. Bij de gesprekken kon ik de ouders steunen door te bevestigen dat wat ze puur intuïtief hadden gedaan precies datgene was wat de kinderen nodig hadden.

Als volwassene wil je kinderen graag beschermen tegen het leed in de wereld en vertel je liever niet over moeilijke momenten.

Kinderen voelen echter feilloos aan dat er iets aan de hand is, ook wanneer hen niets wordt verteld, ze er niet bij betrokken worden. Het is bewezen dat het belangrijk is om kinderen goed te informeren en aandacht te geven aan de manier waarop zij de situatie zelf beleven.

ZORG VOOR OUDERS EN KINDEREN

Zorgprofessionals in hospices, verpleeghuizen, verzorgingshuizen en ziekenhuizen evenals uitvaartverzorgers hebben bij ziekte en overlijden een waardevolle rol naar ouders en kinderen toe.
Wanneer ouders informatie krijgen over hoe de kinderen te begeleiden bij ziekte en dood dan help je daar ook de kinderen mee.

Met het boekje ‘Jonge kinderen en de dood. Tips voor ouders en verzorgers’ kun je ouders op een eenvoudige, praktische manier informeren. Er staan enkele algemene tips in waaronder ‘Niets zeggen is niet beter’en ‘Een kind is nooit te jong om te beseffen wat er om hem/haar heen gebeurd’. Heel praktisch zoomt het boekje ook in op taalgebruik, het belang van ‘herinneringen maken’en het omgaan met gevoelens van kind en/of ouder.

SAMEN  BESPREEKBAARHEID VERSTERKEN

Dit boekje is de eerste van een serie, gemaakt in samenwerking met Rob Bruntink van Bureau MORBidee, een communicatiebureau over het levenseinde.
Ter verdere ondersteuning verschijnen ook de uitgaves ‘Ernstig ziek’ en ‘Uitvaart’, woordenboekjes voor kinderen.

Ben jij zorgprofessional, uitvaartverzorger of op een andere manier betrokken bij kinderen en de dood?
Bestel de boekjes op factuurbasis via www.demoppies.com/aanbod of koop ze in de webshop van Bureau MORBidee.
Voor vragen kun je hier contact opnemen of mailen met info@demoppies.com

Miranda Smit-van Keulen
deMoppies.com